Daha önce HTTP Durum Kodları ve SEO başlıklı blog yazısında HTTP durum kodlarına dair genel konular üzerinde durmuştuk. Durum kodları arasında en sık karşılaşılanı ve belki de en çok can sıkanı 404 hatası olarak bilinir. Ancak en az onun kadar dikkat edilmesi gereken, hatta aslında Google tarafından daha ciddi bir sorun olarak kabul edilen bir hata daha var ki – belki adından belki de diğerlerine göre daha sonra hayatımıza girmiş olmasından- üzerinde pek fazla durulmuyor. Soft 404 hatası olarak bilinen bu hata aslında nedir? Bir soft 404 hatası nasıl tespit edilir? Neden olur ve nasıl çözülür? Eğer siz de websitenizde soft 404 hataları ile karşı karşıya kaldıysanız, sorularınızın cevaplarını bu yazıda bulabilebileceksiniz.

Soft 404 Nedir?

Bir kullanıcı herhangi bir siteye giriş yapmak istediğinde, ister Google gibi arama motorları üzerinden ister direkt olarak gelmiş olsun, öncelikle sunucuya bir talep gönderilir. Sunucuya gönderilen talep HTTP durum kodları ile geri gönderilir. Standart bir 404 Sayfa Bulunamadı hatasında kullanıcıyı ilgili sayfanın bulunamadığına dair bir içerik karşılar ve sunucu tarafından buna dair 404 kodu gönderilir. Soft 404 hatalarında ise sayfa yine bulunamamıştır ancak sunucudan 404 Sayfa Bulunamadı cevabı yerine “İstek başarıyla tamamlandı ve sunucu tarayıcıya beklenen yanıtı verdi.” anlamına gelen 200 kodu dönmüştür.

Soft 404, sitenizdeki bir URL’nin kullanıcıya sayfanın mevcut olmadığını söyleyen bir sayfa döndürmesi demektir. Aynı zamanda tarayıcıya 200 düzeyinde (başarı) kod anlamına gelir. (Bazı durumlarda, “bulunamadı” sayfasının yerine, çok az kullanılabilir içeriğin bulunduğu veya hiç kullanılabilir içeriğin bulunmadığı bir sayfa olabilir (örneğin, çok az dolu veya boş bir sayfa.)

Soft 404 Hatasını Nasıl Fark Ederim?

Görünürde standart bir 404 hatası var gibi duran bir sayfada aslında soft 404 hatası ile karşı karşıya olabilirsiniz. Çünkü içerik olarak kullanıcının aradığı sayfanın mevcut olmadığını belirten, hepimizin aşina olduğu “Sayfa Bulunamadı” mesajının gösteriliyor olması her zaman sayfanın bulunamamış olduğu anlamına gelmez.  Sunucudan gelen yanıt son kullanıcıya gösterilmediğinden bir soft 404 hatasını tespit etmek için bazı araçlara ihtiyaç duyarız.

HTTP Status Check Tools

Sunucunun herhangi bir sayfa için genel olarak verdiği yanıtı tespit edebilmek için kullanabileceğiniz bazı araçlar mevcut. Bir soft 404 hatası ile karşı karşıya olup olmadığınızı anlamanın yanı sıra diğer tüm HTTP Durum Kodları için de kullanabilirsiniz.

HTTP Status Code Checker

Küçük bir Google araması ile HTTP Durum Kodu tespiti için pek çok araç bulabilirsiniz. httpstatus.io da bu araçlardan biri. Soft 404 hatası alıyor olabileceğinizi düşündüğünüz sayfanın URL’ini anasayfada sizi karşılayacak olan metin kutusuna yapıştırdıktan sonra Submit butonuna basarak sayfanın durum kodunu kontrol edebilirsiniz. Birden fazla URL için tek seferde bu kontrolü yapmak istiyorsanız URL’leri alt alta her biri birer satır olacak şekilde yapıştırarak toplu bir kontrol gerçekleştirebilirsiniz.

İçerik olarak 404 Sayfa Bulunamadı mesajı aldığınız bir sayfanın durum kodunu kontrol ettiğinizde 404 yerine 200 kodu ile alıyorsanız soft 404 hatası ile karşı karşıyasınız demektir.

Redirect Path

Daha pratik ve hızlı bir yol arayan ve bulunduğu sayfanın durum kodunu anında kontrol etmek isteyenlere ise Google Chrome için Redirect Path uzantısını tavsiye ediyoruz. Aynı şekilde burada da 404 durum kodu alması gereken bir sayfa 200 yanıtı veriyorsa soft 404 hatası söz konusudur.

Google Search Console

Tek tek kontrol etmek yerine toplu olarak sitenizdeki tüm soft 404 hatalarını tespit etmek için ise tabii ki Google Search Console’u öneriyoruz. Google botları tarafından taranan, aslında 404 yanıtı döndürmesi gerekirken 200 kodu ile yanıt veren tüm sayfalarınızı Search Console üzerinden Tarama başlığı altında yer alan Tarama Hataları bölümünden görüntüleyebilirsiniz. Burada yalnızca söz konusu hatayı veren sayfalara değil, bu sayfaların masaüstü mü mobilde mi hata verdiğine, ne zaman tespit edildiğine, öncelik sırasına ve zaman içinde soft 404 hatalarının sayısındaki değişimi gösteren grafiğe de ulaşabilirsiniz. Google Search Console Nedir? Nasıl Kullanılır? başlıklı yazımızı okuyarak nasıl kullanacağınız hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.

Soft 404 Sayfası Neden Olur?

Gerek 404 default hata sayfalarının korkutucu görünmesinden gerekse SEO uzmanlarının kullanıcıyı sitede daha uzun süre tutmak istemesinden özelleştirilmiş  404 hata sayfaları kullanılır. Aslında Google’ın da tavsiye ettiği budur. Ancak soft 404 handikapına düşmemek dikkat edilmesi gereken çok önemli bir nokta var:

Default 404 hata sayfaları site tasarımı ile daha uyumlu olması veya belirli bir sayfaya ulaşamayan kullanıcının sitedeki diğer sayfalara ulaşabilmesini kolaylaştırması açısından özelleştirilmiş 404 sayfalar ile değiştirilir. Ancak değiştirme yapılırken sunucu tarafında gerekli ayarlamalar yapılmadığında bu sayfalar 200 yanıt kodu ile dönecek, böylece aslında ortada bir sayfa olmamasına rağmen varmış gibi algılanacaktır.

Benzer şekilde kullanıcıya 404 sayfası göstermek istemeyen site sahipleri bunun yerine diğer sayfalara veya direkt olarak anasayfaya yönlendirme yapmayı tercih ederler. Ancak Google bunu hatalı 301 yönlendirme olarak kabul eder ve kullanıcılara alakasız içerik sunulması sebebiyle soft 404 hatası tespit eder.

Bazı durumlarda ise kullanıcı çok az içerik bulunan veya hiç içerik bulunmayan sayfalarla karşılaşabilir. Bu her zaman 404 sayfası yerine yapılmış bir yönlendirme olmak zorunda değildir. Özellikle site içi arama sonuçlarında Google’ın dolu bir sayfa olarak göremeyeceği kadar az içerik getirilmişse soft 404 hatası varmış gibi algılanabilir.

Soft 404 Hatasının SEO Açısından Önemi Nedir?

Özellikle standart 404 hata sayfası yerine 200 yanıt kodu ile dönen özelleştirilmiş sayfalar kullanılması sadece kullanıcı tarafında değil botlar açısından da karışıklığa neden olduğundan Google nezdinde standart bir 404 hatasından daha olumsuz karşılanmaktadır. Sayfa 200 kodu ile döndüğü için bulunamayan her sayfa için indexlenmek ve bu sayfanın trafiğini yönlendirmek üzere aynı içeriğe sahip, tıpatıp sayfalar üretilecektir. Bu da hem sitenizin asıl taranması gereken sayfalarına ayrılacak kaynağın gereksiz kullanılmasına neden olacağından hem de kopya içerik olarak algılanabileceğinden sıralamanızı doğrudan etkileyecek, hatta deindex cezası almanıza bile neden olabilecektir.

Soft 404 Hataları Nasıl Çözülür?

Google tarafından önerilen çözüm şu şekilde:

1. Öncelikle Search Console üzerinden soft 404 hatalarınız olup olmadığını kontrol edin. Hatta bunu düzenli kontrolleriniz arasına eklemeniz yararınıza olacaktır.
2. Hatalı olarak belirlenen sayfaların URL’lerini kontrol edin ve şu soruları sorun;
   • Sayfa URL’in işaret ettiği doğru içeriğe sahip ve 200 yanıt kodu ile dönüyor mu?
   • 301 yönlendirme ile daha uygun bir sayfaya yönlendirilmeli mi?
   • Bu sayfa gerçekten bulunmalı mı yoksa 404 Sayfa Bulunamadı veya 410 Gitti yanıtı mı vermeli?
3. Eğer 404 sayfası sunacaksanız kullanıcı deneyimine yönelik özelleştirilmiş bir hata sayfa tasarlayabilirsiniz.

Özelleştirilmiş Bir 404 Sayfası Nasıl Olmalı?

Sitenize gelen ziyaretçilerinizin aradıkları sayfayı bulamamaları durumunda hemen çıkmalarının önüne geçmek için özelleştirilmiş 404 sayfası kullanmak Google tarafından da önerilmektedir. Optimize edilmiş hata sayfalarının kullanıcıları sitenizde tutmak için bazı ögelere sahip olması beklenir. Öncelikle kullanıcı var olmayan bir sayfaya geldiğinin farkında olmalı, kafa karışıklığı yaşamamalıdır. Bunun yanı sıra bu sayfada bulunması gerekenler;

• Anasayfaya yönlendiren bir link
• Ziyaretçinin nerede bulunduğunu kolayca anlayabileceği bir navigasyon sistemi (Bununla ilgili Breadcrumb yazımızı da göz atabilirsiniz.)
• Site içi arama yapabilmek için bir arama kutusu
• Bulunduğu sayfaya benzer içeriklere sahip veya ilgisini çekebilecek diğer sayfalar için öneriler

Soft 404 Hatası Almamak İçin Nelere Dikkat Etmeliyim?

Yanlış Yönlendirmelerden Kaçınmak

Eğer bir sayfa bulunamıyorsa bunun yerine alakasız bir başka sayfaya yönlendirme yapmak ziyaretçilerinizin kafasının karışmasına neden olacaktır. Ayrıca en kısa sürede botlar tarafından da fark edileceğinden eğer varsa mümkün olan en alakalı içeriğe yönlendirme yapılmalı, yoksa alakasız bir sayfaya yönlendirmek yerine sayfanın 404 kodu göndermesine izin verilmeli. Google’ın da belirttiği gibi “Bu hem arama motorlarını hem de kullanıcıları mutlu eder.”

Özelleştirilmiş 404 Sayfanızın HTTP 404 Yanıtı Verdiğinden Emin Olmak

Özelleştirilmiş hata sayfası kullanmayı tercih ederseniz server tarafında gerekli ayarlamaları yapmanız soft 404 hatası almamak için önemlidir. Yapmanız gereken ise son derece basit: .htcaccess dosyanıza ErrorDocument 404 /custom404file.html satırını eklemek. Burada dikkat etmeniz gereken custom404file.html olarak belirtilen dosya adının sizin 404 sayfası olarak tasarladığınız dosya ile aynı olması.

Soft 404 hataları ile ilgili sizin söylemek istediğiniz neler var? Benzer durumlarla karşılaştıysanız veya cevabını bulamadığınız bir sorunuz varsa yorum olarak paylaşabilirsiniz.